İşyerinde güvenlik ve sağlığın önemini anlamak ve işle ilgili tehlikeleri ve riskleri kapsamlı bir şekilde öğrenmek çalışanlar ve işverenler için temel bir gerekliliktir. Bu bağlamda, İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi veya OSHA standartları, işverenlerin çalışanlarını iş yerinde doğabilecek tehlikelerden ve risklerden korumak için kullanmaları gereken yöntemleri açıklayan standartlardır. İnşaat işleri, denizcilik operasyonları, tarım faaliyetleri ve genel endüstriye yönelik OSHA standartları vardır. Örneğin, inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği için, kazı çökmelerini önleme, işçilerin sınırlı alanlara güvenli şekilde girmelerini sağlama, güvenlik ekipmanlarını temin etme gibi OSHA standartları vardır.
İşyerlerini şekillendirmede ve işyeri güvenliğini ve sağlığını korumada OSHA’nın oynadığı kilit rolü daha iyi anlamak için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
OSHA Standartları Nelerdir?
OSHA yönetmelikleri veya OSHA gereklilikleri olarak da bilinen OSHA standartları, İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi (OSHA) tarafından uygulanan ve Amerika Birleşik Devletleri merkezli işyerlerinde sağlık ve güvenlik risklerini en aza indirmek için yönergeler ve gerekliliklerdir. Bu standartlar, şirketleri güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları oluşturup sürdürmeye ve çalışanlarına yapacakları işlere uygun eğitim ve desteği sağlamaya zorlar.
OSHA’nın İnşaat, Genel Sanayi, Denizcilik ve Tarım endüstrilerine yönelik standartları, işçileri ciddi tehlikeden korumak amacıyla belirlenmiştir. OSHA standartları arasında şu örnekler bulunur:
- Düşmeye karşı koruma sağlamak.
- Kazı çökmesini önlemek.
- Dar ve tehlikeli alanlara giren işçilerin güvenliğini sağlamak.
- Zararlı kimyasallara maruz kalmayı önlemek.
- Tehlikeli makinelerde koruma kalkanları kullanmak.
- Güvenlik ekipmanları sağlamak.
- Belirli tehlikeli işler için eğitim sağlamak.
OSHA’nın Tarihi
1970’lerden önce, Amerika Birleşik Devletleri’nde işyerinde güvenlik konusunda çok az yasa vardı, esasen 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında işçi hareketleri ortaya çıkmadan önce, işyeri güvenliği neredeyse hiç yoktu. İşçi haklarının ABD Kongresi’nde konuşulmaya başlanmasının ardından işçileri korumaya yönelik yasalar da yürürlüğe girmeye başladı.
Ancak işyeri güvenliği yasaları hala yetersizdi. 1970 yılında işyerlerinde gerçekleşen kazalar ve yaralanmalar neticesinde 14.000’den fazla işçi hayatını kaybetti. Önlenmesi mümkün olan ölümler ve yaralanmaların devam etmesinin ardından, ABD Senatörü Harrison A. Williams Jr. ve Temsilcisi William A. Steiger, endişe verici istatistikleri durdurmak için kongreyi göreve çağırdı.
29 Aralık 1970 tarihinde dönemin ABD Başkanı Richard Nixon, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nı imzalayarak işyerinde yeni bir güvenlik dönemi başlattı. Resmi olarak Nisan 1971’de yürürlüğe giren yasayla, işyerinde sağlık ve güvenlik konularında farklı alanlara odaklanan üç farklı kurum doğdu:
- OSHA: ABD’deki özel sektör ve devlet çalışanları için işyeri güvenliği standartlarını belirlemek ve uygulamakla görevlendirilen ilk ulusal düzenleyici kurum.
- NIOSH: OSHA ile iş birliği içerisinde, iş sağlığı ve güvenliğini geliştirmek ve ilerletmek için araştırma yapmakla görevli kurum:
- OSHRC: İşverenin OSHA standartlarına uymadığı durumlarda arabuluculuk yapmakla görevli kurum.
1980’ler
Başlangıçta genel olarak iş sağlığı ve güvenliği tehlikelerine odaklanan OSHA, 1980’lerden itibaren standart denetimin yanında daha bütüncül bir eğitim ve danışmanlık yaklaşımı benimsemeye başladı.
1990’lar
OSHA, 90’lı yıllar boyunca çeşitli programlar ve girişimler aracılığıyla işçi güvenliğini sağlama görevini yerine getirmek için yeni yollar bulmaya devam etti. Resmi OSHA web sitesi bu dönemde hizmete başladı.
2000’lerden Günümüze
Amerika Birleşik Devletleri dışında da iş yerlerinde güvenlik konusunda önde gelen otoritelerinden biri olarak yerini sağlamlaştıran OSHA, başta çevrimiçi varlıklarını güçlendirmek olmak üzere, bu dönemde büyük ilerlemeler kaydetti ve çalışmalarına önemli iyileştirmeler ekledi. Mesela çalışanlara çevrimiçi şikâyet imkânı veren “işçi sayfasını” OSHA web sitesine ekledi. Web sitesi içeriğini işverenler ve çalışanlar için ilgili güvenlik bilgilerini sağlayacak şekilde daha kapsamlı hale getirdi.
OSHA Güvenlik Standartları
Bir OSHA güvenlik standardı, iş kaynaklı kaza riskini en aza indirmek için gerekli olan malzeme ve ekipmanların yanı sıra işverenlere yönelik yönerge ve talimatların bir listesini içerir. OSHA standartlarına eksiksiz uyum, işçileri iş yerlerinde karşılaşabilecekleri ölümcül tehlikelerden ve sağlık risklerinden korur. OSHA standartları, dört ana endüstriye göre düzenlenmiştir.
OSHA Standartları 1: Genel Endüstri
Bu bölümde yer alan standartlar, tarım, inşaat ve denizcilik endüstrileri dışında kalan işletmeleri kapsayan mesleki güvenlik ve sağlık gereksinimlerini açıklar:
- İşverenler, gerekli durumlarda her bir çalışana, koruyucu gözlükler, yüz koruyucuları, koruyucu eldivenler vb. uygun kişisel koruyucu ekipman (KKE) sağlamalıdır.
- İşverenler, çalışanlarına işyerinde karşılaşabilecekleri tehlikelere hazırlıklı olmaları için kurum içinde veya üçüncü taraf kuruluşlar aracılığıyla güvenlik eğitimi sağlamalıdır.
- İşverenler, iş için kullanılan üretim alanları, yürüme yüzeyleri vb. tüm alanların temiz, düzenli ve hijyenik tutulmasını sağlamalıdır.
- İşverenler, yürüme-çalışma yüzeylerinin işçiler ve yukarıda bahsedilen alanda bulunan makinelerin toplam ağırlığını destekleyecek şekilde yeterince güçlü olduğundan emin olmalıdır.
- İşverenler, yürüme-çalışma yüzeylerinin keskin nesneler, gevşek zemin, kimyasal sızıntılar ve buz gibi tehlikelerden arındırılmış olduğundan emin olmalıdır.
- İşverenler, çalışanların yürüme-çalışma alanlarına güvenli giriş ve çıkış noktalarına erişimlerini sağlamalıdır.
- İşverenler, yürüme-çalışma yüzeylerinin düzenli olarak incelendiğinden ve gerekli olduğunda bakım yapıldığından emin olmalıdır.
- İşverenler, tehlikeli yürüme-çalışma alanlarının çalışanların tekrar erişimine izin verilmeden önce düzeltilmesini veya onarılmasını sağlamak zorundadır. Aksi halde, gerekli düzeltici önlemler alınıncaya kadar kapatılmalıdır.
- İşverenler, taşınabilir yangın söndürücüler sağlamak ve bunlara çalışanların kolayca ulaşabilmesini sağlamalıdır.
- İşverenler, taşınabilir yangın söndürücülerin ve kuruluş içindeki diğer ilgili varlıkların denetimini, bakımını ve testlerini yaptırmalıdır.
OSHA Standartları 2: İnşaat
Bu bölümde yer alan standartlar, inşaat endüstrisinde çalışanların güvenliği ve sağlığı ile ilgili işveren sorumluluklarını açıklar:
- İşveren, çalışanların ekipman ve makineleri kullanma konusunda yeterli eğitime ve deneyime sahip olduğundan emin olmalıdır.
- İşveren, tüm çalışanlar için ilk yardım hizmetlerinin ve tıbbi malzemelerin mevcut olduğundan emin olmalıdır.
- İşveren, tehlikeli koşulların bulunduğu tüm operasyonlarda çalışanlara uygun kişisel koruyucu ekipman tedarik etmeli ve bunları kullanmalarını sağlamalıdır.
- İnşaat çalışmaları sırasında işverenler, çıkıntılı çiviler gibi zararlı atıkların çalışma alanlarından, geçiş yollarından ve merdivenlerden temizlendiğinden emin olmalıdır.
- İşverenler, iş devam ederken yürüme-çalışma alanlarında, yeterli aydınlatmanın sağlandığından emin olmalıdır.
- Zararlı ses seviyeleri bulunduğunda işverenler uygun önlemleri almalıdır. Önlemler başarısız olursa, çalışanları zararlı ses seviyelerinden koruyan KKE’lere erişim sağlanmalıdır.
- İşverenler, yüksekte çalışan çalışanlara korkuluklar, güvenlik ağları vb. gibi düşme koruması sağlamalıdır.
- İşverenler, inşaat, onarım, değişiklik veya yıkım işlemleri boyunca etkili bir yangın koruma ve önleme programının geliştirilmesinden ve uygulanmasından sorumludur.
- İşverenler, iş sahasında kullanılan tüm elektrik ekipmanının güvenli olduğundan ve bilinen tehlikelerden arındırıldığından emin olmalıdır.
OSHA Standartları 3: Denizcilik
Bu bölümde yer alan standartlar, denizcilik endüstrisindeki çalışanların güvenliği ve sağlığı ile ilgili işveren sorumluluklarını açıklar:
- İşverenlerin, oksijen içeriği, yanabilirlik ve toksisite için atmosfer testi yaptırmaları gerekmektedir.
- İşverenler, çalışanların girişine izin verilmeden önce atmosferin oksijen içeriğini belirlemek için aşağıdaki alanların incelenip test edilmesini sağlamalıdır:
- Kapalı alanlar, kaplanmış alanlar ve havalandırılmamış taze boyanmış alanlar
- Yanıcı sıvılar ve/veya gazlar içeren veya önceden içermiş olan alanlar
- Aşındırıcı sıvılar, gazlar veya katılar içeren veya önceden içermiş olan alanlar
- Dezenfekte edilmiş alanlar
- Atmosferdeki oksijeni azaltan malzemeler veya elementler içeren alanlar
- İşverenlerin, oksijen açısından yetersiz veya zengin olarak belirlenen tüm alanları “İşçiler İçin Güvenli Değil” olarak etiketlemeleri gerekmektedir.
- İşverenler, her bir çalışanın ve sıkışık alanlara giren herhangi birinin, aşağıdaki durumlarda alandan çıkma eğitimi aldığından emin olmalıdır:
- Yetkili kişi tahliye emri verdiğinde
- Tahliye sinyali veya alarmı verildiğinde
- Kişi tehlikede olduğunu belirlediğinde
- İşverenlerin, bir tersane kurtarma ekibi oluşturmaları veya üçüncü taraf bir kurtarma ekibi kiralamaları gerekmektedir:
- İşveren, kendi tersane kurtarma ekibini kurarsa, ekip üyelerine kurtarma görevlerini yerine getirebilmeleri için yeterli eğitim vermelidir.
- İşverenler, tersane kurtarma ekiplerinin, gerçek bir kurtarma durumunu etkili bir şekilde simüle edebilen ekipman ve tesisleri kullanarak yılda bir kez tatbikat yapmalarını sağlamalıdır.
- Bir gemide yapılan bir değişiklik, sıkışık bir alandaki koşulları değiştirirse ve olası tehlikeleri ortaya çıkarırsa, etkilenen alandaki çalışma güvenli durum yeniden tesis edilene kadar durdurulmalıdır.
OSHA Standartları 4: Tarım
Bu bölümde yer alan standartlar, tarım endüstrisindeki çalışanların güvenliği ve sağlığı ile ilgili işveren sorumluluklarını açıklar:
- İşverenler, çalışanların kullandığı her traktörde, işçiyi yeterince sıkı şekilde çalışma alanında güvende tutan, çalışan bir emniyet kemeri bulunduğundan emin olmalıdır.
- İşverenler, pillerin, yakıt tanklarının, yağ konteynerlerinin ve soğutucuların, çalışanların olası dökülmelerden korunduğu bir alana yerleştirildiğinden ve mühürlendiğinden emin olmalıdır.
- İşverenler, çalışanların kullandığı traktörlerin koruyucu çerçevelerinin standart laboratuvar ve saha devrilme testlerine tabi tutulduğundan ve yaralanmaları önleme testlerinden geçtiğinden emin olmalıdır.
- İşverenler, makineleri işleten çalışanların, güvenli işletme ve bakım eğitimi aldığından emin olmalıdır. Eğitimler şunları içermelidir:
- Makine çalışırken tüm koruyucuların yerinde kalmasını sağlamak.
- Operatör ve gerekli personel dışında başka yolcuların makinede olmasına izin vermemek.
- Tamir veya temizlik yapmadan önce motoru durdurmak, güç kaynağından ayırmak ve makinenin tamamen durduğundan emin olmak; makinenin çalışır durumda olması gereken durumlar hariç.
- İşverenler, tarlada çalışan çalışanlara ücretsiz temiz içme suyu sağlamalıdır.
OSHA Gereksinimlerine Uyumluluğun Faydaları
OSHA, işçilere güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları sağlamak için birtakım standartlar belirler ve işverenleri bunları uygulamaya zorlar. Bu standartlar sadece düzenleyici birtakım tedbirlerden ibaret değildir, OSHA standartlarına uymak, işçileri iş yerinde karşılaşabilecekleri ölümcül güvenlik tehlikelerinden ve sağlık risklerinden de korur. OSHA gerekliliklerine uymanın 5 faydası:
Etkili bir sağlık ve güvenlik politikası geliştirmek
Üst yönetim, örgütün temel sağlık ve güvenlik felsefesini belirten net hedeflere sahip bir sağlık ve güvenlik politikası oluşturmalıdır. Tüm çalışanların, zamandan kazanmak için kişisel güvenliği riske atmamak gibi genel sorumlulukları belirtilmelidir. İşyeri sağlık ve güvenlik politikası yürürlüğe girdiğinde, tüm çalışanlara ulaştırılmalı ve istisnasız uygulanmalıdır. Çevre, sağlık ve güvenlik yöneticileri, geçerli OSHA standartları değiştiğinde bu yönergeleri derhal güncellemeli ve geçmiş olaylardan çıkarılan dersleri, son eğitim oturumlarının bilgilerini ve daha etkili iş prosedürlerini bu yönergelere entegre etmelidir.
Ön saf çalışanlarının proaktif yanıt vermesini sağlamak
İşe başlamadan önce her defasında, işçilerin iş tehlikelerini, en iyi uygulamaları ve önleyici tedbirleri bildiğinden emin olmak veya işçilere bunları hatırlatmak için saha gözetmenleri tarafından bir OSHA iş güvenliği toplantısı düzenlenmelidir.
Maliyet etkin dijital araçları etkin şekilde kullanmak
Sağlık ve güvenlik programlarının doğru bir şekilde kaydedilip belgelenmesi, OSHA standartlarına uygunluğu ispatlamak için önemlidir. Yazılı tehlike değerlendirmelerini, güvenlik denetimlerini ve olay raporlarını kullanmak ve yönetmek zaman ve performans kaybına neden olabilir.
Başarıları kutlamak için motivasyonu artırmak
Çevre, sağlık ve güvenlik yöneticileri, işyerinde güvenli davranışları teşvik etmek için güvenli şekilde ve zamanında tamamlanan işleri takdir etmelidir. Birebir gözlemleri kolaylaştırın, resmi olmayan geri bildirim yolları sağlayın ve çalışanlar arasında güvenli davranışı daha fazla desteklemek için tamamlayıcı tartışmalara katılın.
OSHA Web Sitesi Sayesinde Güncel Kalmak
OSHA standartlarına uyum sağlamak, örgütün, yönetimin ve tüm çalışanların sağlık ve güvenliği önceliklendireceklerine dair taahhütte bulunmalarını gerektirir. OSHA web sitesini ziyaret ederek işyeri yaralanmalarını ve hastalıklarını izleme kuralı, yeni eğitim gereksinimleri ve uyum denetimi programları gibi OSHA standartlarına dair güncelleme ve revizyonları takip edebilirsiniz.
